Weloverwogen de oceaan over

Freelance-kapitein Arian Poortman (1968) heeft net de tweemast charterschoener Twister van Sint Maarten naar Nederland gevaren. ‘Morgenochtend ga ik van boord. Het volgende schip is in juli. En in augustus weer een ander.’

Arian vaart sinds 2011 als freelance-kapitein op coasters en af en toe op zeilcharterschepen. ‘Ik kom uit hartje Drenthe en wilde al varen vanaf mijn vijfde, zei mijn moeder.’
Wat trekt hem aan in het zeilen? ‘Het echte varen, daar hou ik van. Het oversteken van de oceaan.’ Na de Zeevaartschool in Delfzijl en later de Enkhuizer Zeevaartschool, ging hij varen op de bruine vloot. In 1994 kocht hij zijn eerste schip, de Fokkelina, een eenmast Hasselteraak voor 18 passagiers. Omdat hij de binnenwateren te druk vond worden, verkocht hij haar in 2002 en ging naar zee. Vanuit Kiel voer hij op de koftjalk Engelina en het schoenerjacht Saeftinghe op de Oostzee. De Twister vaart onder ander voor Fair Ferry, de passagierspendant van Fair Transport, zonder dat de twee organisaties overigens zakelijk aan elkaar verbonden zijn.

Coasters

In 2005 ging Arian varen op een gastanker, de kruiplijncoaster Twaite van Chemgas. ‘Ik was 11 jaar schipper geweest, maar begon als tweede stuur voor mijn papieren. Een groter contrast met de chartervaart kun je je niet voorstellen. Gouden handboeien. Heel hoge lonen. De jongens werkten er al heel lang. Alleen maar Nederlanders. Ze hadden niet echt een brede kijk op de wereld. Noraly Beyer op de televisie was al te zwart. Maar wat ze moesten doen, veilig en schoon gas vervoeren, dat deden ze perfect.

We wisselden de bemanning in één keer, soms in maar 20 minuten. In het kombuiskastje stonden links vier potjes pindakaas, in het midden vier potjes jam en rechts vier potjes Nutella. Als de vorige bemanning dat had omgedraaid, vonden wij dat een slechte bemanning. Zo strak. Niet mijn wereld, maar je leert overal. Ik had een halfjaarcontract en dat was lang zat. Toen had ik mijn papieren voor eerste stuurman en ben ik op coasters terechtgekomen, voornamelijk bij kapitein-eigenaren. Dat doe ik nog, want ik hou van kapitein-eigenaren. Die sterven uit helaas, soms op een niet-leuke manier.’

Lida

In 2007 begon Arian op de Lida van Jan Wind uit Alkmaar en is er later mede-eigenaar van geworden. ‘De Lida was een klein oceaancoastertje van 1500 ton uit 1974, de voormalige Arina Holwerda. Daar heb ik de hele wereld mee rondgevaren. Soms maar vijf reizen per jaar naar vaak kleine haventjes. Caribbean, Verenigde Staten, Azië… Van Portland oversteken naar Hitachi en dan naar Batangas… Mumbai, Karachi, door de Maggelan Strait… Ik ben verliefd geworden op Kaapstad en de Kaapverdische Eilanden, vooral op de eilanden zonder vliegveld. We vervoerden veel telecomkabels. Voor een kabelrecyclingbedrijf hebben we 9000 kilometer kabel tussen Kaapstad en Portugal opgevist. Met een haakje over de oceaanbodem vissen tot je hem had. Daarna ben ik uit het bedrijf gestapt.’

Zeilen

Arian denkt op zeker 40 coasters te hebben gevaren. De laatste acht jaar heeft hij ook weer als kapitein op zeilschepen gevaren, waaronder de Europa, de Oosterschelde en de Thalassa. Is hij blij dat hij geen eigenaar meer is? ‘Absoluut. Dat gaat 24 uur per dag, zeven dagen in de week door. Daar was ik wel klaar mee.’

Windassist sponsor

Maar ook het freelance-bestaan kent zijn verplichtingen. ‘Ik heb alle papieren, maar ik moet ze refreshen. Een rib uit je lijf voor iets wat je al kent. Ik ken een aantal freelancers die ermee zijn gestopt, want die kosten zijn zo hoog dat je ze bijna niet meer kunt doorberekenen in je dagvervoeding.’

Heeft hij bij het zeilen spannende dingen meegemaakt? ‘Niet speciaal. Ja, heel slecht weer en dan een zeil dat kapotscheurt. Maar dat noem ik niet spannend, dat hoort erbij.’

Komen de passagiers voor het avontuur? ‘Vaak wel. En ik ben de eerste die dat de kop indrukt. Varen is geen avontuur, varen is weloverwogen de oceaan over zien te komen. Alles heel houden en vooral de mensen heel houden.’

Bron en beeld: een artikel van Heere Heeresma jr. in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).

Windassist sponsor