Cruiseschip op zonne-energie te water gelaten
Pooltoerisme is indrukwekkend, maar cruises zijn een van de meest koolstofintensieve manieren van reizen. Sophie Galvagnon, ontdekkingsreiziger en zeilster schudt de cruise-industrie op met een baanbrekend schip op zonne-energie.
De 38-jarige Galvagnon is een moderne ontdekkingsreiziger. Ze is de jongste vrouwelijke kapitein ooit in het Noordpoolgebied en de jongste vrouw die is onderscheiden met de Franse Orde van Maritieme Verdienste.
Ze is ook gefascineerd door ijs. “Ik neem het geluid van het ijs op en speel het af als ik thuis ben”, lacht ze.
Galvagnon heeft het grootste deel van haar leven op zee doorgebracht. Als Frans-Zweedse dochter van een koopvaardijkapitein ging ze op 17-jarige leeftijd naar de École Nationale Supérieure Maritime, de Franse nationale maritieme academie in Marseille.
Na haar afstuderen werkte ze op containerschepen, vaak als enige vrouw aan boord, voordat ze een seizoen aan boord van een passagiersschip in Antarctica werkte, waar ze haar eerste ijsberg zag. “Toen ik voor het eerst in aanraking kwam met het ijs, was het alsof ik op slag verliefd werd”, vertelt Galvagnon. “Het is hetzelfde gevoel dat je bij een mens kunt hebben; het was zo intens dat ik wist dat ik een grens had overschreden waar ik niet meer terug kon.”
Dat moment wakkerde haar passie aan om de ijzige werelden van de Noordpool en de Zuidpool te verkennen, en ze ging aan de slag op Zweedse ijsbrekers in de winter en poolexpeditieschepen in de zomer. Ze bracht tien maanden per jaar op zee door en leerde alles wat er te weten valt over navigeren in ijs.
“Het is totaal anders”, zegt Galvagnon. “Je raakt vertrouwd met je schip en leert hoe het reageert op de zee. Maar dit gedrag verandert volledig wanneer je omringd bent door ijs; je moet je aanpassen en alles wat je al hebt geleerd opnieuw bekijken.”
Groeiend onbehagen
Maar naast haar fascinatie voor deze ongetemde omgevingen groeide ook een gevoel van onbehagen. “In het begin werd ik gedreven door de opwinding van het ontdekken en mezelf uitdagen op zee”, zegt Galvagnon. “Maar binnen tien jaar zag ik al een verschil in het milieu en begon ik me schuldig te voelen.”
Cruises zijn een ongelooflijk koolstofintensieve manier van reizen. Uit een analyse van de Amerikaanse non-profitorganisatie International Council on Clean Transportation (ICCT) blijkt dat een cruiseschip gemiddeld 250 g CO2 per afgelegde passagierskilometer uitstoot. Ter vergelijking: vliegen stoot tussen 10 g en 130 g per passagier uit; langere vluchten hebben een lagere koolstofintensiteit.
Desondanks blijft het aantal cruisepassagiers explosief stijgen. De Cruise Lines International Association voorspelt dat tegen het einde van 2025 37,7 miljoen mensen een cruise zullen hebben gemaakt, tegenover 34,6 miljoen in 2024. Volgens de Arctische Raad is het aantal schepen dat het Arctische Polar Code-gebied binnenvaart – een gereguleerde maritieme zone rond de Noordpool – tussen 2013 en 2024 met 37 procent toegenomen.
Eerste werkelijk groene cruiseschip
Galvagnon besloot haar expertise in te zetten om positieve veranderingen in het Noordpoolgebied teweeg te brengen. In juni 2022 ging ze samenwerken met scheepsarchitect Laurent Mermier en begon ze met het ontwerpen van een duurzaam alternatief voor enorme koolstofintensieve cruiseschepen. Geïnspireerd door historische verkenningsschepen en met behulp van de nieuwste technologie stelden ze de blauwdruk op voor ’s werelds eerste door zonne- en windenergie aangedreven poolschip.
Eind 2022 stelde een vriend Galvagnon voor aan de ervaren ondernemers Julia Bijaoui en Quentin Vacher. Samen richtten ze Selar op, een luxe poolreisonderneming die zich richt op het duurzamer maken van reizen naar de poolgebieden, en haalden ze financiering binnen van Europese banken en particuliere investeerders.
Hun eerste schip, de Arctic Captain, wordt momenteel gebouwd in Dubai en zal naar verwachting in augustus 2026 worden opgeleverd. Het 70 meter lange expeditie-jacht is ontworpen voor 36 passagiers en 24 bemanningsleden en wil het eerste cruiseschip zijn dat op hernieuwbare energie vaart.
Reizen opnieuw uitvinden
Maar Galvagnon wil niet alleen het schip zelf opnieuw uitvinden. Ze wil ook de redenen waarom we reizen ter discussie stellen.
“Wat ik parallel aan de vernietiging van het milieu zag, noem ik reisconsumptie: het idee van vaste reisroutes, het afvinken van lijstjes en het breken van records”, zegt Galvagnon. “Dit staat zo ver af van de geest van avontuur en waar deze afgelegen regio’s voor staan.”
Windassist sponsor
Daarom zullen Selar-expedities geen vaste reisroutes hebben. In plaats daarvan zullen ze een thema hebben, maar met de flexibiliteit om in te spelen op de grillen van de natuurlijke omgeving. “Natuurlijk zullen ze worden gepland”, zegt Galvagnon. “Want niet plannen en het onbekende tegemoet treden is gewoon dom en erg gevaarlijk – maar als we bijvoorbeeld een ijsbeer zien, dan passen we ons aan.”
De eerste expeditie, ‘Dancing with Orcas’, vertrekt in november 2026 vanuit Tromsø, in het noorden van Noorwegen. “Dit wordt een van onze kenmerkende expedities”, zegt Galvagnon. “Tijdens het donkere seizoen kun je vrij goed zien vanwege de sneeuw en het noorderlicht. Het is ook de enige tijd van het jaar en het enige gebied ter wereld waar je kunt snorkelen met orka’s.” Ontmoetingen met wilde dieren worden begeleid door experts, waarbij de minimale afstanden worden aangehouden, zoals voorgeschreven door de Noorse overheid.
Volgeboekt
De zesdaagse reis is al volgeboekt, net als 80 procent van de andere expedities die voor de eerste twee jaar gepland staan. Hoewel Galvagnon niet bij elke expeditie aan boord zal zijn – “Mijn leven moet nu volledig in het teken staan van mijn functie als CEO van Selar”, zegt ze enigszins met tegenzin – zal ze aan het roer staan van de Arctic Captain wanneer deze in november uitvaart. En ze kan niet wachten om terug te keren.
“Ik mis het veld enorm”, vertelt ze me. “Ik ben nog nooit zo lang weggeweest van het ijs. Het is een heel andere levensstijl om op zee te zijn dan op het land. Het was een uitdaging om over te schakelen naar de aarde.” Voor de toekomst zegt ze dat Selar van plan is om “nieuwe schepen, nieuwe routes en nieuwe uitdagingen” te creëren, maar voorlopig ligt de focus op het Noordpoolgebied.
Galvagnon is ook optimistisch over hoe hun innovaties de toekomst van het reizen in het Noordpoolgebied kunnen helpen vormgeven. “Ik hoop dat we een verandering in de pooltoerisme-industrie teweeg zullen brengen”, zegt Galvagnon. “We willen laten zien dat een alternatief model mogelijk is.”
Te water gelaten
De Goltens scheepswerf in Dubaï heeft afgelopen week de romp van de Captain Arctic te water gelaten. Het 69 meter lange schip gaat op zonne-energie varen door het Noordpoolgebied. Aan boord van het luxe cruise-expeditieschip kunnen 36 passagiers en 24 bemanningsleden mee.
Het schip zal vrijwel energieneutraal varen met vijf 35 meter hoge aluminium zeilen, elk bedekt met 20.000 zonnepanelen. De energie daarvan wordt direct gebruikt of opgeslagen in batterijen. De zeilen kunnen worden ingetrokken wanneer ze niet nodig zijn. Door gebruik te maken van wind- en zonne-energie is het schip ook stil, wat de impact op het zeeleven minimaliseert.
Het hele schip wordt verwarmd door twee pelletkachels die gebruikmaken van gerecycled houtafval, zoet water wordt geproduceerd door middel van omgekeerde osmose. De Arctic Captain wordt tevens uitgerust om plastic afval te verzamelen. Wanneer het geen passagiers vervoert, werkt het samen met milieuorganisatie Clean Up Svalbard om jaarlijks minimaal vijf ton plastic van de kusten van Svalbard te verwijderen. Er is ook een wetenschappelijk laboratorium aan boord, zodat zelfs in de meest afgelegen gebieden gegevens kunnen worden verzameld.
Hoewel het schip een motor heeft, zal deze zo min mogelijk worden gebruikt en op HVO-brandstof draaien, een biobrandstof gemaakt van hernieuwbare afvalstoffen. Naar schatting zal de ‘bijna emissievrije’ Arctic Captain 90 procent CO2 besparen in vergelijking met het gemiddelde cruiseschip dat in de regio vaart.
Het ijsklasse PC7-schip is 13 meter breed. De vijf stalen zonnezeilen zijn bestand zijn tegen zeer lage temperaturen, vorst en frequente koerswijzigingen. In totaal bevatten zij samen 2000 vierkante meter aan zonnepanelen. De zonnezeilen worden 35 meter hoog en kunnen opgevouwen worden als het schip onder een brug moet varen.
De afbouw is bij scheepswerf Chantier Naval de l’Ocean Indien. Het schip wordt geclassificeerd door het Franse classificatiebureau Bureau Veritas (BV). De oplevering wordt eind zomer 2026 verwacht.
Bronnen: een artikel van Katja Gaskell op Adventure.com en een artikel van Tessa Heerschop in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).
Foto’s: Sophie Galvagnon / Selar.
Windassist sponsor