Groen cruisen? Een cruiseschip is vervuilender dan een vliegtuig

Na vliegschaamte is er cruiseschaamte, want al die varende flatgebouwen zijn vreselijk vervuilend. Kunnen we wel op cruisevakantie, bijvoorbeeld met het ‘milieuvriendelijkste cruiseschip ter wereld’? Een kijkje achter de schermen biedt weinig hoop.

Cruisen heeft anno 2024 een beroerd imago, want die varende flatgebouwen zijn vreselijk vervuilend. De passagiers op de AIDAnova maken zich daarover echter geen zorgen. ‘Dit is het milieuvriendelijkste schip ter wereld,’ zegt een Duitse passagier. ‘Het vaart op duurzame brandstof, toch? Kijk maar, daar staat het.’ Op de flanken van het schip staat het geschreven, in metershoge groene letters: ‘GREEN CRUISING’. AIDAnova was in 2017 het eerste cruiseschip dat vaart op liquefied natural gas (LNG) oftewel vloeibaar aardgas. Dat is, volgens de rederij, de grote belofte voor een groene toekomst.

9 megawatt per uur

‘LNG is op dit moment de schoonste technologie waarover we kunnen beschikken’, zegt Abdelhak El Hajoui, de LNG-ingenieur van de AIDAnova. ‘De uitstoot van koolstofdioxide is nagenoeg geëlimineeerd en die van zwavel- en stikstofoxiden sterk gereduceerd.’ […] ‘Op dit moment, terwijl we in de haven liggen, verbruiken we 9 megawatt per uur. Evenveel als een kleine stad.’
De Duitse rederij AIDA is een voorloper in de verduurzaming van de cruisevaart – en dat blijft niet beperkt tot de brandstof. […] In het recyclingcentrum worden dozen versnipperd, petflessen samengeperst en voedselresten verpulverd. In de machinekamer bevinden zich installaties die zeewater veranderen in drinkwater en die rioolwater zuiveren zodat het geloosd kan worden. ‘Dit afvalwater is na behandeling zuiverder dan zeewater’, eigenlijk maken we de zee hier een beetje schoner mee.’

Explosieve groei

Cruisen is de snelst groeiende vorm van toerisme. Dit jaar worden er veertien nieuwe cruiseschepen gedoopt, waarmee het totale aantal komt op 337. […] In 2024 stappen naar verwachting 36 miljoen mensen aan boord – een verdubbeling ten opzichte van 2009. De schepen worden steeds groter en daardoor worden cruisevakanties steeds goedkoper. Een weekje op de AIDAnova kost vanaf 450 euro per persoon en bij prijsvechters als MSC en Costa kan het zelfs al voor 300 euro.
[…] De ecologische impact is dan ook groot. ‘Een zeecruiseschip verbrandt zomaar een miljoen liter brandstof per week’, zegt Eke Eijgelaar, onderzoeker duurzaam toerisme aan de Breda University of Applied Sciences. En de meeste varen nog gewoon op zeer vervuilende stookolie. Vliegen is schadelijk, dat is inmiddels algemeen bekend, maar met cruisen is het nog slechter gesteld. Eijgelaar: ‘Een gemiddelde vliegvakantie levert een CO2-uitstoot per passagier op van 1.100 kilogram, tegen 2.200 kilo voor een gemiddelde cruisevakantie. Cruisen is dubbel zo vervuilend als vliegen.’

Windassist sponsor

Greenwashing

[…] De AIDAnova is schoner dan oudere cruiseschepen die nog op stookolie varen, want LNG zorgt voor veel minder uitstoot. Een enorme verbetering, als je de rederij mag geloven. ‘Onzin,’ zegt Constance Dijkstra, campagnevoerder scheepvaart van Transport & Environment, een koepel van 51 Europese milieuorganisaties. ‘LNG is gewoon een fossiele brandstof. Die levert weliswaar minder CO2-uitstoot op, maar daar komen andere problemen voor in de plaats. Zoals veel méér uitstoot van methaan, een broeikasgas dat juist schadelijker is dan CO2. Per saldo is LNG niet beter, maar even slecht of zelfs slechter voor het klimaat. LNG is niet groen, het is greenwashing.’
Vanuit dezelfde overtuiging diende Fossielvrij Nederland vorige week een klacht in bij de Reclame Code Commissie (RCC) over een andere cruiserederij: MSC. Volgens de klimaatorganisatie presenteert het Zwitserse bedrijf zijn cruises met schepen die varen op LNG onterecht als een duurzame manier van reizen.

Cocktails zonder rietjes

[…] De rederijen laten zich intussen graag van hun groenste kant zien. Kijk eens hoe schoon onze schepen zijn, dus blijf gerust cruisen, zo luidt de boodschap. De realiteit is weerbarstiger. Zeker, er worden stappen in de goede richting gezet. […]  In de bars worden cocktails standaard geserveerd zonder rietje. Wie erom vraagt, krijgt er een van papier. Het effect van die maatregelen wordt echter ruimschoots tenietgedaan door de explosieve groei van de cruisevaart, met steeds grotere schepen en steeds meer passagiers. […] De doelstelling van de rederij is dat de schepen volledig emissievrij zijn in 2050. Maar voordat het beter wordt, wordt het eerst nog slechter.

Lees het uitgebreidere artikel in de Volkskrant (alleen voor abonnees).

Windassist sponsor